Doğal ürünlerden yiyecek, giyecek, barınma malzemesi ve boya yapımı
insanlık tarihi kadar eskidir. Dokumanın keşfi ile birlikte bitkisel
kaynaklı boya yapımı M.Ö. 5000 yıllarında başladığı tahmin ediliyor. İlk
mordan M.Ö. 2000 yılında Hindistan’da kullanılmış ve Cin, Mısır ve
Anadolu doğal boya üretiminin öncülerdendir. Anadolu’da Hititler
döneminde bitkisel boya kullanılmaya başlamıştır. Türk kırmızısı bir
zamanlar dünyaca ünlü iken 19 yüzyıldan itibaren ucuz ve sentetik boya
kullanımı başlamış ve doğal boya unutulmuştur. Bu kültür mirasimıza
sahip çıkmak için etnobotanik projem kapsamında Anadolu’da kullanılan
boyaları araştırıyorum böylece kalan bilgilerin kayıt altına alınması ve
yeni nesillere aktarımı mümkün olabilecektir.
Boya üretmek için sadece bitkiler değil hayvanlar, deniz kabukları,
toprak ve minerallerde kullanılmakta ve bunlara doğal boya denir.
Bitkisel boyamada kullanılan birçok bitki aynı zamanda şifalı olup
tıbbi olarak kullanılmaktadır ve kayda değer antimikrobiyal,
antibakyetriyel ve antifungal özelliklere sahiptir. Tekstil
materyelleri geniş yüzey alanı ve nem tutucu özelliğiyle mikropların
üremesi için keyifli ortamlar yaratır. Suni boyalar ve özellikle boyayı
sabitlemek için kullanılan malzemeler deriyle temasta proteinle
birleşime geçerek alerjilere ve çesitli hastlalıklara yol açmaktadır.
Yapacağım atölyelerde bitkisel boya yapacağız. Öncelikle tarihi ve
bitkisel ve doğal boya yapımı hakkında konuşacağız. Akabinde çevre
arazilerde boya elde edebileceğimiz bitkilerin peşine düşeceğiz.
Kızıltepe Permakültür Çiftliği çevresinde bulunan cesitli bitkileri
tanıyacağız. Bu bitkiler arasından özellikle Havaciva otuyla renkler
elde edeceğiz. Boyayacağımız bitkisel ve hayvansal malzemeleri çevreden
sağlayacagiz ancak dilerseniz size ait boyanmasını istediğiniz bir
malzeme de getirebilirsiniz. Daha sonra mordan tekniklerini konuşup
elimizdeki tekstil malzemelerini mordanlayacağız.
Kumaşları, yünleri evrenin tüm renklerine boyayabiliriz, doğal boya
renk skalasının genişliğine ve kalitesine sentetik boyalarla bugün için
ulaşılamıyor. Ayrıca batik ve shibori tekniklerini anlatacağım arzunuza
göre bir teknik uygulayabileceğiniz gibi düz bir renge boyamak
isterseniz göstereceğim baskı tekniğiyle de kumaşınıza desen
verebilirsiniz.
Tüm bunları güneşli, güzel bir günde çiçeklerin kokusuyla, kuşların
şarkılarıyla, ekolojik bostanlarla ve ormanla çevrili Kızıltepe
Permakültür Çiftliği’nde bütünlük içinde yapmaya niyet ediyoruz.”
Katilmak ve ayrintili bilgi için Kiziltepe Permaklutur Ciftligi tiklayiniz.