15.10.2009

Mutlu cenaze töreni Bali ölüleri yakma merasimi (cremation)









Bali'de iç bayıcı turistik gösterilerden sonra rehberleri terk ettik ve kendi içgüdülerimize göre dolaşmaya karar verdik. Sonra kimi bulduk hatırlayamıyorum ama ben bayağı ısrar edince bizi ölüleri yakma törenine götürdüğünden doğru kişi olduğu kesindi. Aslında çok şanslıydık en son tören 2 sene önce yapılmıştı. Bu tören çok pahalıya mal oldugundan ancak uzun zaman dilimlerinde yapılabiliyor, tüm köy bekliyor sonunda birlik olup töreni gerçekleştirebiliyorlar. Birkaç senedir mezarda kalmak zorunda olan cesetler ancak tören günü mezardan çıkarılıp yakılıyorlar. Bize normal gelen gömülme aslında ara dönem ve bir Hindu için üzücü çünkü ruh arada kalıyor ve bekliyor.
Hayatimin en mutlu cenaze töreniydi,  bu kültürel zenginliğin ve farklılığın içinde ölüme başka açidan bakabilmek cok ilginç bir deneyimdi. Tüm köy en güzel elbiselerini giymiş, ellerinde yada kafalarının üstünde taşıdıklaı sepetlerde, ikram edecekleri hediyelerle beraber ve mutlu mesut yola koyuldu. Hediyeler; şişlere geçirilmiş minik domuzlar, ördekler, çeşit çeşit içecekler, yiyecekler, kokular daha neler neler hepsi bu yolculukta ölüye eşlik etmek için. Önce mezarlığa gidilip ölüler mezardan çıkarıldı. Sonra iyice yıkandı, çeşit çeşit kokular sürülüp çok güzel kumaşlara sarıldı. Akabinde hayvan şekillerinde hazırlanmış ve süslenmiş kocaman tahtların üzerine yerleştirildi. Ben en çok kötü kokmasından korkuyordum. Yıllar önce Berlin yakınlarında bir nazi kampına gitmiş onca yıl geçmesi rağmen hala varolan yanık insan kokusuna dayanamamış ve fırınları gezememiş çok kötü olmuştum. Hala da unutmadım o kokuyu. Hayır ne hazırlık ne de yakma aşamasında hiçbir rahatsız edici koku oluşmadı üstelik hava çok sıcaktı. Belki de acı çeken ruhlar olmadıklarından dolayı koku yoktu.
Bali hindulari ölü gömme törenini daha teatral gerçekleştiriyor bu açıdan diğer hindulardan farklı. Bali Endonezya'nın tek müslüman olmayan adası bu yüzden zaman zaman bombalı terörist eylemlerin hedefi oluyor. Karma'ya inanan Bali'liler o kadar yumuşak huylu, hırssız ve nazik insanlar ki bu dünyada böyle bir topluluk olması hemde turist istilasına rağmen hayret verici.



Bu inanışa göre beden de esir olmuş ruhun serbest kalabilmesi için yakılması ve toza yani toprağa dönüşmesi gerekiyor.  1000 yıllarına doğru yazılmış sanskritce "veda"larda ölüm insanların orta dünyası ile ruhların yaşadığı üstün dünya arasında bir kopuş. Doğumla insanlar reankarne olarak bir alt dunyaya düşüyorlar. Doğum ve ölüm her iki dünya arasında bir pasaj. Tören bu değişime yardımcı olmak amacıyla yapılıyor. Ölülerin yıkanması, süslenmesi, güzel kokular sürülüp, güzel kumaşlara sarılmasi ölüm hissinden uzaklasıp en güzel ve çekici haliyle reankarne olmasını sağlamak için. Törende yapılan herşeyin bir nedeni vardı.  Bir sürü adamın zorlanarak tüm sokakları dolaşıp o kocaman hayvan tahtlarını (fil, ejderha, aslan vs şekillerinde) içindeki cesetlerle birlikte taşımasını anlayamamıştık ki bunun aslında ruhu şaşırtmak için yapıldığını öğrendik eski bedenine dönüş yolunu bulamasın üst dünyaya geçmesi kolay olsun diye. 
Bizden baska turist yoktu, fotoğraf çekmemiz, orada bulunmamız kimseyi rahatsız etmedi. Ama biz yine saygısızlık ediyormuş gibi hissettik nede olsa baska bir bakışla ordaydık. Bali sıcağından tenimizi korumak için örtünmek zorunda kaldık yoksa tüm kadınlar dantelli üstlükleri renkli sütyenleriyle çok seksiydi.























Ben Bali'ye ve bu kültüre hayran kaldım en kısa zamanda daha bilgili olarak dönmeyi hayal ediyorum. Maymunlar tapınağı, kecek dansı, Ubud el sanatları köyleri başka yazı konusu artık...Bu arada evet unutmadım bu blog aynı zamanda yemek blogu geliyor tarifler yakında:)



16 yorum:

Selen dedi ki...

Tanrilarin adasi, huzur dolu ada. En son gidisimde biz de bir yakma torenine sahit olduk, ancak cocuklara yapmam gereken aciklamalara ve Lara'dan gelecek sorulara kendimi hazir hissetmedigim icin, sadece arabanin icinden seyrettik.
Ben Bali'de cok enteresan seyler hissediyorum. ilginc bir yer orasi. Sanki o bahsettikleri, inandiklari orta dunyayla, ustun dunya arasinda kalmis bir yer gibi.. Cok ilginc hikayeler var ama sana ayrica ozel olarak anlatirim :)

beste dedi ki...

Evet anlat ne zaman nasil nerde:) Belki bir gun Bali'de hayat surprizlerle dolu neden olmasin:)

Mimosa Café dedi ki...

merhaba, blogunuzu tesadufen gordum. bir kova burcu oldugunuz her halinizden belli :) blogunuz cok keyifli. ilgiyle takipteyim. sevgiler.

beste dedi ki...

Merhaba Mimosa o daldan o dala zip zip kova burcundan selamlar. Soz konsantre olacagim:)

karamel mutfak dedi ki...

bizlere göre çok çok farklı resimlediginiz için teşekkürler.

Mimosa Café dedi ki...

Purple rain tesadufunden kaynaklanan tebessumlu saskinlik ifadesini hala yuzumde muhafaza etmekteyim :) Seni bulduguma cok sevindim. Fotograftaki mor batik elbisene bayildim. Mor en favori rengim, batigi oldum olasi severim. Evde de cesitli denemelerim oldu tabi malum :) Zip ziplik kardesligi guzel :) Bekliyorum en kisa zamanda.

beste dedi ki...

karamel mutfak evet farkli baska bir dunya rica ederim zevkle.

Açalya dedi ki...

ya ben tam okuyamadim blogunu, oydu buydu derken...tatilde misiniz orda, yoksa yerlestiniz mi?

beste dedi ki...

Orda derken Bali ise hayir tatildeydik. Orda derken Fransa Normandiya Cherbourg ise evet bu ayin 28 inde 2 sene olacak yerlesigiz:)

Meyvelitepe dedi ki...

Bali'deki bu ilginç tören bana Kurosawa'nın "Düşler" filmindeki rengarenk, cümbüş gibi töreni anımsattı. "Secular" dinler diyebileceğimiz inançlarda ölüm farklı algılanıyor sanırım. Aslında biraz tasavvufta da var, Mevlana'nın öldüğünde düğün bayram yapılmasını vasiyet ettiği söylenir.

Sevgiler...

Açalya dedi ki...

Endonezya`yi kastetmistim, ama cevabi da almis oldum, artik rahat rahat uyuyabilirim :)
Bu arada benimle buyuk bir tesaduf eseri bir gun arayla, birbirimizden habersiz, tropikal meyve tanitan diger blogger`i da tanimis oldum sayende. Kitalarasi telepati olmus :P

Narince dedi ki...

Olaya ne kadar önem verildiği fotoğraflarda çok belli oluyor. Ne güzel farklı kültürleri tanımak. Yemekler de gelir bir ara. Hem benim şikayetim yok gezi notlarından.

beste dedi ki...

Meyvelitepe- Kurusawa'yi severim ama dusler'i seyretmedim hemen bulunacak:) Gule oynaya olum fena degil bizimki tam yikim oluyor kalanlara..
Acalya- ben rica etmistim meyveleri cok ozledigimden Selen'de basladi fotograflamaya seni nasil buldum hatirlamiyorum iyiki bulmusum:)
Narince-Ben de cok keyif aliyorum baska kulturleri kesfetmekten bakis acilarimizi zenginlestiriyor. Tesekkurler destegin icin;) Devam gezi yazilarina o zaman!

GÜVEN SERİN dedi ki...

Çook etkilenmişem.Selam ve Saygılar size

beste dedi ki...

Guven-size de selam ve saygilar:)

alkım doğan dedi ki...

Harika fotoğraflamışsın Beste! Keyifle okudum yazdıklarını. Bizim gittiğimiz töreni ben henüz yazamadım ama senin fotoğraflarını görünce bir an önce yazmak istedim.
Çok sevgiler,

LinkWithin

Blog Widget by LinkWithin